قدرت داعش یا خیانت فرماندهان سابق بعثی؟

گزارش ها نشان می دهد گروه تروریستی «دولت اسلامی عراق و شام» (داعش) با یورش به ساختمان استانداری، فرودگاه بین المللی و بسیاری از مراکز مهم شهر موصل کنترل این شهر را در اختیار خود گرفته است. ارتش عراق هم عملیاتی را برای آزادی این شهر آغاز کرده و جنگنده های ارتش محل استقرار دهشت افکنان را بمب باران می کنند. این گروه سپس به استان های صلاح الدین و شهر تریت یورش برد. «نوری مالکی» نخست وزیر عراق در پی وخامت اوضاع امنیتی در برخی از شهرهای عراق حالت آماده باش کامل اعلام کرد. نیروهای داعش در استان موصل موفق شدند بیش از 8 هزار تن از تروریست ها را از زندان های شهر موصل فراری دهند. همچنین شماری از نیروهای دولتی و مقام های ارتش در پی یورش های داعش از موصل فرار کردند. ساکنان شهر موصل هم در نتیجه حمله داعش آواره و برای حفظ جان خود مجبور به ترک این شهر شدند.

خیانت های اتفاق افتاده بوسیله اثیل النجیفی استاندار نینوا که برادر رییس مجلس هم هست و همچنین ترک خدمت 50 هزار نیروی نظامی باعث شد تا داعش به قدرت نمایی دست بزند. نوری المالکی با واکنش به خیانت انجام شده اعلام کرد که فرماندهانی که ترک خدمت کرده اند را محاکمه می کند.  

 

*سقوط موصل؛ علت ها و پیامدها
روزنامه «الشروق» مصر بیستم خرداد نوشت: پس از چند روز درگیری نفس گیر میان نیروهای ارتش عراق و گروه وحشت افکن دولت اسلامی عراق و شام موسوم به داعش بخش هایی از شهر موصل در زیر کنترل گروه های تندرو افتاده است. جنگجویان این گروه با محاصره کردن ساختمان استانداری و دیگر ساختمان های اداری سبب شدند تا بسیاری از شهروندان این شهر تصمیم به فرار از این شهر بگیرند.
روزنامه «لوموند» فرانسه هم بیست و یکم خرداد نوشت: گروه داعش در شهر موصل عراق از پشتیبانی عشایر مخالف دولت نوری مالکی برخوردار است. همچنین برخی از محافل اهل تسنن هم که احساس می کنند از سوی دولت نوری مالکی در حاشیه قرار گرفته اند به حمایت از گروه دهشت افکنان داعش می پردازند.
روزنامه «النهار» لبنان نیز بیست و یکم خرداد در گزارشی به قلم «فاضل النشیمی» نوشت: در یک قدرت نمایی غافلگیرانه گروه تروریستی دولت اسلامی عراق و شام توانست شهر موصل را زیر کنترل خود در آورد. این گروه در بخش هایی از شهر «الحویجه» در استان «کرکوک» هم پیشروی هایی داشته است.
به نوشته این روزنامه، شهر موصل جایزه راهبردی برای داعش به شمار می رود. زیرا این شهر و استان «نینوا» به طور کلی راه اصلی برای صادرات نفت عراق هستند همچنانکه شهر موصل یکی از گذرگاه های اصلی این گروه برای رفت و آمد به سوریه است.
علاوه بر این، روزنامه «السفیر» لبنان بیست و یکم خرداد در گزارشی به قلم «محمد جمال» نوشت: عراق روز پیش شاهد رخدادهای امنیتی خطرناکی بوده و گروه دهشت افکن داعش حوزه نفوذ خود را در شهر موصل و برخی از مناطق استان «صلاح الدین» گسترش داده است.
در این زمینه روزنامه «واشنگتن پست» آمریکا بیست و یکم خرداد نوشت: سقوط زودهنگام شهر موصل نشان می دهد که نیروهای عراق که به دست آمریکایی ها آموزش دیده اند، بسیار ضغیف هستند.

*تلاش داعش برای جبران شکست سوریهشکست دهشت افکنان در سوریه سبب شده است که حلقه محاصر بر این گروه ها تنگ شود. از سوی دیگر حضور گسترده چندی پیش مردم سوریه در پای صندوق های رای نشان داد که شهروندان این کشور در مبارزه با دهشت افکنان از هیچ تلاشی فروگذار نخواهند کرد.
در این پیوند، رادیو «صدای عراق» هفدهم خرداد از قول «احسان الشمری» تحلیلگر امور سیاسی، گزارش کرد؛ بحران سوریه از برجسته ترین علت خشونت ها در عراق است. به ویژه پس از پیروزی های ارتش سوریه در میدان های نبرد و تنگ شدن حلقه محاصره بر دهشت افکنان در این کشور آنها اکنون عراق را محیطی مناسب برای فعالیت های خود به شمار می آورند.
به گفته این تحلیلگر، داعش که در نبرد سوریه شکست خورده و نتوانسته است به هدف خود (تشکیل دولت اسلامی عراق و شام ) جامه عمل بپوشاند هم اکنون در شهرهای عراق قدرت نمایی می کند. این گروه حتی از سوی گروه های دهشت افکنی مانند جبهه النصره هم مورد پذیرش نیست.
عبدالرحمن الحاج کارشناس کارهای گروه های دهشت افکن بیست و یکم خرداد در گفت وگو با تارنمای «الرافدین» عراق گفت: احتمال اینکه گروه داعش بتواند به هدف خود برسد و دولت اسلامی عراق و شام را تاسیس کند، دور از ذهن به نظر می رسد. زیرا نیروهای محلی پرقدرت در کنار ارتش عراق هستند و با تروریست ها به نبرد خواهند پرداخت.
برپایه گفته «عبدالرحمن الحاج» احتمال این وجود دارد که برخی از افسران ارتش عراق هم با نیروهای داعش همکاری می کنند و این گروه را از نظر اطلاعاتی یاری می کنند. وی افزود: سقوط زودهنگام شهر موصل در برابر یورش های داعش نشان می دهد که بخشی از نیروهای ارتش هم این گروه تروریستی را کمک می کنند.
به نظر این تحلیلگر، دور از ذهن است که گروه های دهشت افکن بتوانند به اهداف خود در عراق دست یابند. زیرا دولت عراق نبرد با این گروه را ادامه خواهد داد. کردها هم ناگزیر خواهند بود که با دهشت افکنان به رویارویی بپردازند.

*راهبردهای داعش در عراقبسیاری از تحلیلگران بر این باورند که شکست دهشت افکنان داعش در شهرهای فلوجه و الانبار آنها را در شرایط ناگواری قرار داده است. بنابراین این گروه ها تلاش می کنند با شعله ور ساختن دامنه تنش ها، دیگر شهرها را به کانون تنش تبدیل کنند و در مسیر سیاسی دولت عراق سنگ اندازی کنند. با توجه به اینکه هم اکنون در عراق رایزنی ها برای تشکیل دولت هم در جریان است این گروه ها تلاش می کنند تا دولتمردان این کشور را در شرایط بغرنجی قرار دهند.
گروه تروریستی دولت اسلامی عراق و شام که یورش های گسترده ای را به شهرهای عراق آغاز کرده است؛ از تکنیک های گوناگونی استفاده می کند. در شهر «سامرا» گروه داعش تلاش می کند تا با بمب گذاری در حرم امامان شیعه به جنگ مذهبی در این کشور دامن بزند. همچنین داعش با استفاده از موانع طبیعی، گشایش آب سدها و غرق کردن روستاهای نزدیک به این سدها تلاش می کند دولتمردان عراق را در شرایط ناگواری قرار دهد.
داعش در فروردین ماه امسال کنترل سد فلوجه را در شهر الانبار در اختیار خود گرفت و آب این سد را روانه روستاهای پیرامون کرد. همچنین این گروه در فروردین ماه با انفجار لوله های نفت در منطقه «العلم» استان صلاح الدین باعث شد تا نفت با آب آشامیدنی مخلوط شود. سپس این گروه با آتش افروزی در این منطقه باعث شد تا آلودگی آب و هوا به یکی از چالش های برجسته منطقه تبدیل شود. این گروه از همه ابزارها استفاده می کند تا دولت نوری مالکی را در عراق زمین گیر کند. به نظر می رسد دولت اسلامی عراق و شام راهبرد فرسایش نیروهای عراق را در دستور کار خود قرار داده است. حال سئوال این است که آیا عراق هم گرفتار جنگی فرسایشی نظیر سوریه شده است؟ باید منتظر قدرت نمایی ارتش عراق و نیروهای شبه نظامی عراق در روزهای آینده باقی ماند تا معلوم شود که آیا نوری المالکی از این بحران هم سربلند بیرون خواهد آمد؟