آمریکا از ترس روسیه، عربستان را وادار به آشتی با ایران کرد/کاخ سفید خرسندی خود را از دعوتنامه فیصل برای ظریف پنهان نکرد

دولت ایران به پیشنهاد عربستان سعودی، رقیب سیاسی خود، مبنی بر دیدار وزیران امور خارجه دو کشور پاسخ مثبت داد.

روزنامه روسی کامرسانت توشت: دولت ایران به پیشنهاد عربستان سعودی، رقیب سیاسی خود، مبنی بر دیدار وزیران امور خارجه دو کشور پاسخ مثبت داد.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در تهران تصریح می کنند که اگرچه این مذاکرات «در دستور کار قرار گرفته»، اما تاریخ آن مشخص نشده است.

کارشناسان بر این باورند که امریکا که در جستجوی صادر کنندگان جایگزین برای مواد انرژی زا است، ریاض را فعالانه برای عادی کردن روابط خود با تهران ترغیب می کند.

در صورت وخیم تر شدن روابط میان غرب و روسیه بر سر اوضاع حاکم در اوکراین، بر ضرورت این امر افزوده خواهد شد.

حسین امیر عبداللهیان، معاون وزیر امور خارجه ایران، خبر داد: «فعلا، وزیر امور خارجه ایران از سوی عربستان سعودی برای سفر به این کشور دعوت نامه کتبی دریافت نکرده است. اما، به رغم آن، دیدار وزیران دو کشور در دستور کار جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته است». به گفته وی، تهران «از انجام مذاکرات و دیدار در جهت حل و فصل مسائل منطقه، رفع بی اعتمادی ها و توسعه روابط دو جانبه استقبال می کند».

سخنان عبداللهیان پاسخی بود به سخنان سعود الفیصل، وزیر امور خارجه عربستان سعودی، در رابطه با آمادگی برای بهبود روابط دو جانبه با تهران – رقیب سیاسی سعودی ها در منطقه. اختلاف نظرات موجود میان ایران و عربستان سعودی به طور مستقیم تاثیر خود را بر اوضاع حاکم در کشورهای خاور نزدیک نشان می دهد و اینجا در وهله نخست، از سوریه سخن در میان است.

تهران فعالانه از بشار اسد حمایت می کند و این در حالی است که ریاض یکی از تامین کنندگان مالی اصلی مخالفان مسلح است.

یکی از اهرم های بالقوه مناقشه، بحرین است: در سال 2011 میلادی، در زمان بروز ناآرامی های شیعیان در این کشور تظاهرات کردندو قوای عربستان سعودی به این کشور اعزام شدند. احتمال دارد که قرابت میان تهران و ریاض، به برخی از اختلافات شیعه – سنی پایان دهد.

نخستین نشانه هایی از بهبود روابط میان این دو کشور، بعد از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور ایران پدیدار شد که سخنان تند محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور سابق این کشور، را کنار گذاشت. روحانی در سخنرانی ها خود بارها گفته است که «برقراری تفاهم و همکاری میان ایران و عربستان سعودی، ثبات و امنیت را در تمامی منطقه به همراه خواهد داشت».

در گذشته، ریاض تمایلی برای گفتگو با ایران نشان نمی داد. به گفته ی الکساندر شیشکین،خاور شناس، احتمال دارد که علت تغییر مشی، فشارهای اعمالی غرب و در وهله نخست، امریکا بر سعودی ها باشد.

این کارشناس می گوید: «کشورهای غربی در رابطه با اوضاع حاکم در اوکراین، فعالانه در جستجوی گزینه های جایگزین برای واردات مواد انرژی زا برآمده اند که در صورت وخیم تر شدن روابط با روسیه و اعمال تحریم های جدید علیه این کشور، ضرورت خواهد داشت. عرصه های نفتی عربستان سعودی، عملا در ظرفیت کامل خود فعال اند و چشم انداز ایران نیز گسترده است».

وی افزود: « یکی از عظیم ترین ذخایر نفت و گاز جهان در اختیار ایران قرار گرفته است و این در حالی است که ایرانیان در اثر اعمال تحریم های بلند مدت، از فن آوری قدیمی استفاده می کنند. از راه سرمایه گذاری های جدید در عرصه های گوناگون ایران، می توان صادرات مواد انرژی زای این کشور به بازار جهانی را به طور چشم گیری افزایش داد». از این رو، به اعتقاد شیشکین، در حال حاضر، غرب تلاش می کند «اختلافات میان عربستان سعودی، متحد اصلی خود در خاور نزدیک، و ایران را به حداقل برساند».

در واشنگتن، نقش خود در برقراری قرابت میان تهران و ریاض را تکذیب می کنند و در عین حال خرسندی شان را نیز از این جریان پنهان نمی کنند. جان کری، وزیر امور خارجه امریکا، اعلام کرد: «ما خرسند هستیم که دوستان خوب ما، سعودی ها، به چنین دیپلماسی تمایل نشان می دهند».

چاک هیگل، وزیر دفاع امریکا، نیز شخصا در دیدار با وزیران دفاع کشورهای شرکت کننده در شورای همکاری های دولت های عربی حاشیه خلیج فارس که در شهر جده، واقع در غرب عربستان سعودی، برگزار شد، این موضوع را بررسی کرد. هیگل در سخنرانی خود تلاش کرد نشان دهد که واشنگتن اگرچه برای عادی شدن روابط با ایرانی ها آمادگی دارد، اما هرگز «از امنیت منطقه به عنوان وسیله معامله استفاده نخواهد کرد». رئیس پنتاگون ضمن تفسیر نتایج امضای احتمالی توافق جامع در رابطه با برنامه هسته ای تهران در ماه های آینده، وعده داد: «امریکا مراقب خواهد بود تا ایران در صدد ساخت سلاح هسته ای نباشد و توافق های حاصل را دقیقا اجرا کند».