کشف ژن موثر در بروز آلزایمر و سرطان مغز

دانشمندان سازوکار ژنتیکی را در رشد و نمو دستگاه عصبی کشف کرده اند که به گفته آنها روزی می تواند به درمان سکته مغزی، بیماری آلزایمر و یا سرطان های مغز منجر شود.

 پژوهشگران انگلیسی ژنی موسوم به Sox9 را کشف کرده اند که در رشد و توسعه سلول های بنیادی عصبی در جنین موثر است. سلول های بنیادی قابلیت تمایز یافتن به بافت مغزی یا نخاع را دارند.نتایج این تحقیقات در نشریه علوم عصبی نیچر منتشر شده است.

محققان با انجام مطالعاتی بر روی موش ها دریافتند با استفاده از این ژن می توانند رشد این سلول ها را تحریک کنند. این کشف می تواند روزی به جایگزینی و یا باززایی سلول های آسیب دیده مغزی در انسان منجر شود.

جیمز بریسکو از شورای تحقیقات پزشکی انگلیس و مجری این تحقیقات می گوید: با دانستن اینکه ژن Sox9 نقش مهمی در رشد و نمو دستگاه عصبی انسان ایفا می کند، یک گام به کنترل سلول های بنیادی در مغز و باززایی انواع مختلف سلول عصبی نزدیک تر شده ایم.

توانایی اصلاح سلول های عصبی آسیب دیده می تواند جهش بزرگی بسوی درمان میلیون ها بیمار مبتلا به آلزایمر، تومورهای مغزی مرتبط با سلول های بنیادی و یا قربانیان سکته مغزی باشد.این در حالی است که به گفته این محققان هنوز تا ارائه چنین درمانی برای انسان زمان زیادی باقی است. جنین انسان از هفته سوم بارداری رشد و نمو دستگاه عصبی را آغاز می کند.از این مرحله تا حدود پنج هفته دستگاه عصبی عمدتا از سلول های موسوم به نورو اپیتلیال تشکیل می شود که به سرعت رشد می کنند و پایه و اساس مغز و طناب نخاعی را شکل می دهند. درست پس از این مرحله است که انواع مختلف سلول های عصبی و پشتیبان که دستگاه عصبی مرکزی را می سازند ظاهر می شوند.این سلول ها از سلول های بنیادی بوجود می آیند. محققان در این بررسی دریافتند وجود ژن Sox9 برای تبدیل شدن سلول های نورواپیتلیال به این سلول های بنیادی ضروری است.همچنین این ژن به سلول های بنیادی در مغز بالغ نیز امکان می دهد که ویژگی هایی مانند توانایی خودترمیمی و خود تمایزی را حفظ کنند.این دانشمندان همچنین دریافته اند که وجود ژنی موسوم به Shh برای عملکرد ژن Sox9 لازم است. محققان با افزودن مصنوعی Shh و یا Sox9 به سلول های نورو اپی تلیال در جنین موش ها دریافتند سلول های نورواپی تلیال می توانند فرایند تبدیل خود به سلول های بنیادی عصبی را آغاز کنند. این پژوهشگران همچنین کشف کردند اگر نقص ژنتیکی در ژن Sox9 روی دهد موش به سختی می تواند بعدها آسیب سلول های عصبی را ترمیم کند.